به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، متون تاریخی و كتاب های مذهبی و بازخوانی گذشتگان مرجع داشته های امروزی در مورد باورها و مراسم های آیینی نوروز سالهای دور مردمان سرزمین ایران است كه می توان با بررسی و كنكاش در آن اطلاعات قابل ملاحظه ای به دست آورد.

سرزمینی كه امروز با نام 'لرستان' از آن یاد می شود یكی از باستانی ترین مناطق ایران است كه تمدنهای بابل ، سومر و ماد از آن سرچشمه می گیرند و امروزه به عنوان قدیمی ترین تمدنهای شرق در جهان از آنها نام می برند.

درسنگ نبشت های سومری نوروز یا همان جشن روز اول فصل بهار به عنوان دگرگونی طبیعت و جش اساطیر برای پیروزی مردوخ بر سیاهی مورد توجه ویژه قرار گرفته كه این آیین با گذشت زمان به یك جشن سالیانه برای مردمان این مناطق تبدیل شد.

موسیقی از دیرباز برای برگزاری مراسم و آیین های مختلف مورد توجه بوده چرا كه فهم و حفظ برخی از متون و آواهای مذهبی برای مردم عامه توسط موسیقی ساده تر انجام می شد.

همین مهم كافی بود موسیقی به عنوان بخش جدانشدنی آیین های باستانی مورد استفاده قرار گیرد كه نوروز یكی از مهمترین آنها به شمار می رود كه به دو بخش موسیقی مذهبی و پایكوبی تقسیم می شود.

به سبب از بین رفتن اعتقادات باستانی اقوام ایرانی از موسیقی مذهبی نوروز اطلاعات عمده ای در دست نیست اما در این میان می توان از نوروز خوانی به عنوان قدیمی ترین نوع موسیقی آوازی این سرزمین یاد كرد.

در گذشته نوروز خوانی مضمونی مذهبی داشت كه مردمان با استفاده از آن پروردگار خود را به منظور افزونی نعمت و نو شدن طبیعت شاكر بودند اما امروز نوروز خوانی مضمونی پایكوبانه و جشن گونه دارد كه شادی مردم عامیانه را در بر می گیرد.

مهمترین بخش رپرتوآر موسیقی آیینی سرزمین لرستان توسط سازهای كمانچه ، سورنا و دهل نواخته می شود كه به قسمتی جدانشدنی از موسیقی این منطقه تبدیل شده است.

شادمانی و پایكوبی مردمان لرستان مهمترین نشانه آیین نوروزی است كه با حركات موزون همراه می باشد، به دلیل مرسوم بودن نواختن كمانچه در بین مردم این سرزمین و ارتباط نزدیك شنوایی با صدای كمانچه این سنت همچنان پایدار مانده است.

دیگر ساز ویژه این منتطقه 'سورنا' می باشد ، این ساز از لخاظ لغوی از دو كلمه 'سور' (جشن) و 'نای' (نی) تشكیل شده كه نشان می دهد اصلی ترین وظیفه اجرای این ساز نواختن به موجب جشن و پایكوبی است.

نواختن سورنا و دهل سنتی دیرنه است كه از اواسط اسفند آغاز و تا اوایل فروردین ادامه دارد، نوازندگان این سازها در خیابان می نوازند و خبر آمدن بهار را به مردمان نوید می دهند كه این مهم نه تنها در منطقه لرستان بلكه در شهرهای بزرگ نیز مرسوم است و سبب شده شهرنشیان نیز از این سنت باستانی بهره مند شوند.

فراهنگ ** 9252